Vì sao 40% sinh viên Việt thất nghiệp?

Sinh viên thụ động và lười khi không tự trang bị kỹ năng mềm, định hướng nghề nghiệp. Đây là lý do khiến 40% sinh viên thất nghiệp và không thể đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng.

‘Khát’ nhân lực trình độ cao

Bất chấp những dấu hiệu giảm nhiệt của nền kinh tế, đầu tư nước ngoài (FDI) vào Việt Nam trong các năm gần đây vẫn tiếp tục tăng trong đó có nhiều công ty nước ngoài, công ty đa quốc gia.

Để vào được những công ty này, đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao, có kinh nghiệm, năng lực và tầm nhìn toàn cầu. Tuy nhiên, khả năng đáp ứng thực tế của nguồn nhân lực Việt Nam, năng suất lao động còn thấp.

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), năng suất lao động của người Việt Nam hiện đang ở mức thấp so với các nước ASEAN và mức bét bảng so với các nước Châu Á - Thái Bình Dương.

Tương lai, tất cả các nền giáo dục sẽ mang tính quốc tế

Bộ GD-ĐT vừa đưa ra con số 40% sinh viên tốt nghiệp ra trường sau 3 tháng không tìm được việc làm. Đây là điều mà nhiều doanh nghiệp cho rằng phản ánh đúng năng lực sinh viên hiện nay. Sinh viên thụ động và lười khi không tự trang bị kỹ năng mềm, định hướng nghề nghiệp.

Các chuyên gia cho rằng, nền kinh tế tri thức của Việt Nam vẫn chỉ trong giai đoạn phát triển ban đầu, chưa tạo ra một lực lượng nhân lực chất lượng cao có thể đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của các công ty, tập đoàn đa quốc gia có quy mô lớn. Do đó, cần đào tạo được nguồn nhân lực chất lượng cao có thể đáp ứng các nhu cầu trên trong khi đang có sự vênh nhau rất lớn giữa kiến thức đào tạo ở trường lớp với yêu cầu thực tế của công việc.

Một trong những lời giải hợp lý cho bài toán này là xu hướng đào tạo sinh viên trong môi trường quốc tế, đa văn hoá, đa chủng tộc. Môi trường giáo dục đó cần phải trang bị cho người học những kỹ năng mềm cần thiết, những kinh nghiệm quốc tế và tầm nhìn toàn cầu để gặt hái thành công sau này.

Xuất phát từ thực tế đó, rất nhiều người có nhu cầu cho con em du học, đặc biệt là những nước có nền giáo dục phát triển như Anh, Úc…

Cơ hội tương lai với giáo dục quốc tế

Trong nghiên cứu mới đây của trường trung học Anh Bellerbys College về những xu hướng giáo dục trong khu vực châu Á, cũng đã nhận định các tổ chức doanh nghiệp đã và đang phát triển mạnh mẽ để nâng cao sức cạnh tranh trong thế giới số, còn người tiêu dùng cũng tham gia nhiều hơn vào thị trường toàn cầu. Khi công việc mang tính toàn cầu hơn, các nhà giáo dục tương lai cần phải vượt qua các ranh giới truyền thống của lớp học giản đơn với bổ sung thêm các kỹ năng mềm mà môi trường công sở hiện đại cần tới.

Một trong những chuyên gia giáo dục của Việt Nam, khi tham gia nghiên cứu này, cho biết: “Cộng tác và hợp tác quốc tế là chìa khóa cuộc sống kinh doanh ngày nay, và môi trường giáo dục nào mà trang bị khả năng này sẽ mang lại cho sinh viên nền tảng tuyệt vời trong môi trường làm việc doanh nghiệp hiện nay”.

Hệ thống doanh nghiệp hiện nay được xây dựng để phù hợp và khích lệ những ai có thể làm việc theo nhóm trong các môi trường và quốc gia đa dạng, thể hiện xuyên suốt từ sự đa dạng quốc tế, văn hoá và cả cấu trúc doanh nghiệp với đòi hỏi cao về khả năng nhạy bén với công việc. Để đáp ứng nhu cầu này, sinh viên cần phải nắm bắt những lợi ích của giáo dục toàn cầu từ khi còn trẻ, đảm bảo họ có thể tối ưu hóa các kỹ năng mềm mà công ty và trường đại học đánh giá cao.

Bởi thế, giáo dục quốc tế giờ đây đang thay đổi để phản ánh một môi trường việc làm mới, đáp ứng nhu cầu của xã hội ngày nay. Cùng với đó, vai trò giáo viên cũng đang thay đổi từ người dạy sang người hướng dẫn, là người giúp sinh viên hòa nhập với cách học tiên tiến, đồng thời hướng dẫn và trang bị cho họ những kỹ năng sống mềm mại hơn mà môi trường kinh doanh hiện đại đòi hỏi.

Tại Anh, trường Bellerbys, nơi khởi đầu giấc mơ du học vào các ngôi trường danh giá thế giới giúp tạo nên thế hệ sinh viên có kiến thức và kỹ năng toàn diện, đáp ứng hoàn hảo nhu cầu của các nhà tuyển dụng nhân sự cao cấp cho các công ty đa quốc gia, công ty có môi trường làm việc quốc tế.

Simon Mower, Hiệu trưởng trường trung học Bellerbys College Brighton, chia sẻ: “Tại Bellerybys, chúng tôi có hơn nửa thế kỷ kinh nghiệm về đào tạo sinh viên quốc tế, và trọng trách của chúng tôi không chỉ mang đến cho sinh viên chất lượng đào tạo cao hơn mà còn giúp chuẩn bị cho họ cuộc sống sau này tốt hơn. Chúng tôi hiện có sinh viên tới từ hơn 70 quốc gia đang học tập tại trường. Và tại đây, các sinh viên đang học cách trở thành công dân toàn cầu trong một môi trường không chỉ tôn trọng văn hóa riêng của họ mà còn khuyến khích họ giao thoa, kết nối và học hỏi từ các nền văn hóa khác.”

Với xu thế giáo dục mang tính quốc tế như vậy, kết quả sẽ tạo ra một thế hệ sinh viên quốc tế hóa mới có tầm nhìn toàn cầu nhưng vẫn mang bản sắc riêng, giúp họ am hiểu hơn, cá tính hơn. Sinh viên tốt nghiệp đi làm thực tế sẽ có năng suất lao động cao, sáng tạo và quan trọng nhất là dễ dàng được tuyển dụng vào những vị trí tốt và mức lương cao.

Doãn Phong